Ailevi Akdeniz ateşi hastalığı (FMF) hangi organları etkileyebilir?

FMF’li hastalarda iltihabi ataklar vücutta özellikle seröz zarlar dediğimiz çeşitli organlarımızı saran yapılarda ortaya çıkmakta ve genel de maksimum üç gün içinde bu iltihabı olay kontrol altına alınıp atak sona ermektedir. Atak eklem zarında oluştuğunda artrit dediğimiz eklem iltihabı, periton dediğimiz karın zarında olduğunda karın ağrısı, akciğer zarında olduğunda nefes darlığı, göğüs ağrısı, yan ağrısı, kalp zarında olduğunda göğüs ağrısı gibi belirtiler olabilmektedir. FMF’de yine bu iltihabı ataklar sırasında salınan çeşitli maddelere bağlı ateş ortaya çıkmaktadır.

Artrit çoğunlukla ayak bilekleri, diz ve kalça gibi büyük ve tek eklemde, bazen de sakroiliak eklem dediğimiz omurga ekleminde de görülebilir. FMF’de hastalığa eşlik edebilen damar iltihabı – vaskülit (Henoch-Schönlein purpurası, poliarteritis nodoza, Behçet hastalığı gibi) durumlarda ciltte döküntüler oluşabilir. Yine genellikle ayak bilekleri çevresinde erizipel benzeri eritem dediğimiz kızarıklık, ciltte renk değişikliği görülebilir. Yine uzamış, ateşin eşlik ettiği, şiddetli kas ağrıları özellikle bacak kaslarında görülebilir.

FMF’de tekrarlayan ataklar sonucu Amiloid dediğimiz ve çözünmeyen protein yapıda bir maddenin çeşitli organlarda birikmesi sonucu bulgular ortaya çıkabilir. Amiloidoz böbrekten protein kaçağı, ileri dönemlerde şiddetli böbrek yetmezliği, diyaliz ve hatta böbrek nakli gerektirecek durumlara yol açabilir. İnce barsaklarda biriktiği zaman çeşitli maddelerin, vitamin ve minerallerin emilimini bozup ishal, kilo kaybı, karın ağrısı yapabilir. Kalın barsakta biriktiğinde yine ishal, karın ağrısı bazen kabızlık görülebilir. Amiloidoz nadiren kemik iliğinde de olup kan değerlerinde düşme yapabilir. FMF’de bazen karaciğer, dalak ve lenf bezlerinde büyüme görülebilir. Yine bu ataklar erkek hastalarda testisleri saran zarda oluşabilir ve genelde tek taraflı ağrı, şişlik görülebilir. Gözde nadiren sklerit, üveit birlikteliği, nörolojik olarak multiple skleroz yani MS hastalığı ile FMF birlikteliği bildirilmiştir.

Bu podcast serilerinde romatizmal hastalıklar ile ilgili aklınıza takılan farklı ve güncel soruların cevaplarını bulacaksınız.
Prof. Dr. Timuçin Kaşifoğlu ve Prof. Dr. Mine Özmen "Romatizma Hastalarında Ruhsal Tepkiler & Sorunlar ve Tedavi Yaklaşımları" hakkında sohbet ediyor.
Açık açık romatizma tanıtım