Anti-nükleer antikorlar (ANA) nedir? ANA testi kimlerden istenmelidir?

Anti-Nükleer Antikorlar Nedir?

ANA (Anti-Nükleer Antikorlar), memelilerin çekirdekli hücrelerinin elemanlarına karşı gelişen çeşitli otoantikorlardır. Çekirdekli hücre elemanları ile hastanın serumunun teması neticesinde hasta serumunda bu elemanlara karşı oluşmuş olan antikorların, immün flöresan ve ELISA gibi, çeşitli metodlarla gösterilmesi esasına dayanan testler ile ölçülürler. Bu antikorların keşfi SLE (Sistemik lupus eritematozus) başta olmak üzere birçok otoimmün hastalığın patogenez ve tanılarında önemli gelişmelere yol açmıştır.

Bu antikorlar tek bir antikor değildir, bir antikor sınıfını oluştururlar. Pek çok otoimmün hastalıkta görülen antikorlardır. Otoimmünite, kişinin vücudundaki herhangi bir antijene yani kendi antijenine karşı yöneltilmiş immün yanıttır.

ANA testi sonucunun değerlendirilmesi

SLE, Sjögren, Sistemik skleroz ve benzeri bağ doku hastalıkları, vaskülitler, kronik aktif hepatit ve diğer karaciğer hastalıkları, infeksiyöz mononükleoz, HIV, tüberküloz, subakut bakteriyel endokardit gibi kronik enfeksiyonlar, bazı malign hastalıklar, Miyastenia gravis, Hashimoto tiroiditi, inflamatuar barsak hastalıkları gibi pek çok hastalıkta da pozitifleşebilir. Ancak pozitifliği doğru yorumlamak gerekir.

ANA testinin pozitifliği tek başına anlamlı değildir. Örneğin immün floresan yöntemi ile değerlendirmede ANA nın 1/160 titrenin üzerindeki değerleri anlamlı kabul edilmelidir. Yukarda bahsedilen hastalıklar dışında yaşla birlikte artarak, altta yatan bir hastalık olmaksızın toplumun % 5-15 inde ANA pozitif olabilir.

ANA pozitifliğine anlam kazandıracak durumlar

  1. Hastanın klinik semptom ve bulguları,
  2. Hastanın diğer laboratuar testleri,
  3. ANA titrasyonu,
  4. İmmün florasan testindeki boyanma şeklidir.

ANA testi kimden istenmelidir?

  • Halsizlik, bitkinlik, iştahsızlık, yorgunluk gibi özgül olmayan bünyesel yakınmaları olan genç hanımlar,
  • özel bir nedene dayandırılmayan eklem ağrıları ve/veya şişlikleri, yaygın kas-iskelet yakınmaları,
  • kan hücrelerinde azalmalar,
  • böbrek fonksiyon bozuklukları,
  • idrardan protein kaybedilmesi,
  • akciğer zarı iltihabı,
  • kalp zarı iltihabı,
  • soğukta parmak uçlarında ve diğer uç organlarda morarma (Raynaud),
  • damar iltihaplanması,
  • bazı nörolojik tablolar,
  • diskoid lupus,
  • güneş allerjisi gibi bazı cilt bulguları,
  • ağız kuruluğu,
  • göz kuruluğu ve benzeri göz bulgularının nedenini araştırma

gibi durumlarda istenebilir.

Bu podcast serilerinde romatizmal hastalıklar ile ilgili aklınıza takılan farklı ve güncel soruların cevaplarını bulacaksınız.
Prof. Dr. Timuçin Kaşifoğlu ve Prof. Dr. Mine Özmen "Romatizma Hastalarında Ruhsal Tepkiler & Sorunlar ve Tedavi Yaklaşımları" hakkında sohbet ediyor.
Açık açık romatizma tanıtım