Psöriatik artrit hangi eklemleri etkileyebilir?

Psöriatik artrit denilen sedef romatizması, kronik cilt ve tırnak hastalığı olan sedef hastalığıyla birlikte görülen iltihabi romatizmal hastalıktır. Sedef romatizması, sedef hastalarının %10-30’unda görülmektedir. Hastalarının %75’inde sedef lezyonları, eklem tutulumundan yıllarca önce ortaya çıkmaktadır. Buna karşın %15 hastada deri ve eklem bulguları birlikte başlar. %10’luk grupta ise sedef romatizması deri bulgularından önce başlamaktadır.

Sedef romatizmasının 5 değişik klinik gidişi olmaktadır.

  1. Asimetrik oligoartiküler tutulum: Bu tutulum sedef romatizmasının en karakteristik tipidir. 2 ila 4 eklemde tutulum olup, özellikle diz, ayak bilekleri gibi büyük eklemlerle birlikte el ve ayak parmaklarında ağrı, şişlik ve ısı artışı ile karakterizedir.
  2. Romatoid artrite benzeyen poliartiküler tutulum: İltihaplı eklem romatizmasına benzeyen, parmaklar gibi çok sayıda küçük eklemleri simetrik tutulumuyla giden bu tip, sedef romatizmasının en yaygın tipidir.
  3. Spondiloartropati şeklinde olan tutulum: Spondilit denilen omurga tutulumu ve sakroiliit denilen sakroiliak eklem tutulumu ile karakterize olan bu tip, hastalığın erken döneminde pek görülmez. Hastalık süresi uzadıkça bu tipin görülme olasılığı artar.
  4. Distal interfalangeal eklem tutulumu: Diğer eklem tutulumları olmadan yalnız distal interfalangeal eklem denilen parmaklarının uç kısmında ağrı, şişlik ve ısı artışı ile karakterizedir. Bu tutulum her zaman, sedefe bağlı tırnak değişiklikleri ile beraberdir. Tırnak üzerinde minik çukurlar, tırnaklarda renk değişikliği, sararma ve kalınlaşma ile tırnak ucunun altındaki yumuşak dokudan ayrılması sedefe bağlı tırnak değişikliklerini içermektedir.
  5. Artrit mutilans: Özellikle ellerde olmakla birlikte ayak parmaklarında da görülen ileri derecede eklem erozyonu ile karakterize uzun süren hastalıkta görülen tutulum şeklidir. Birkaç parmakta kısalma görülebilir ve çekildiği zaman da parmağın uzayabildiği saptanır. Buna teleskopik parmak, diğer ismiyle hokka içinde kalem deformitesi denir.

Sedef romatizmasında genellikle tendinit denilen kasların uçlarında kemiğe bağlanmasını sağlayan kısımların iltihabı ve entezit olarak tanımlanan bağların kemiklere yapışma yerlerinde iltihap oluşumu ile birliktelik gösterir. Eklemlerin, bağların, tendon kılıfları ile beraber parmağın tümünün iltihaplanması olan sosis parmak sedef romatizmasının önemli özelliklerinden birisidir.

Bu podcast serilerinde romatizmal hastalıklar ile ilgili aklınıza takılan farklı ve güncel soruların cevaplarını bulacaksınız.
Prof. Dr. Timuçin Kaşifoğlu ve Prof. Dr. Mine Özmen "Romatizma Hastalarında Ruhsal Tepkiler & Sorunlar ve Tedavi Yaklaşımları" hakkında sohbet ediyor.
Açık açık romatizma tanıtım