Romatizmal hastalığınız var kendinizde COVID-19 enfeksiyonundan şüpheleniyorsunuz, bu hastalar ne yapsınlar.
Böyle durumda aslında ne yapılacağı belli ülkemizde de ayrıca iyi yönetildiğini düşünüyorum birçok hastane pandemi hastanesi ilan edildi. Böyle bir durumda pandemi grubuna dahil olan bir sağlık kurumuna gitmeleri ya da 184’ü arayarak belirtileri olduğunu söylemeleri halinde zaten sağlık bakanlığın böyle bir hizmeti var. Test yapılmasına ilgili doktorun karar vermesi gerekir.
Peki yine çok kritik şeylerden bir tanesi bu dönem de ilaçlarına ulaşamayan hastaneye gitmek istemeyenler hastaneler çok fazla hasta kabul etmek istemiyor olabilir ilaçlarını bu hastalar nasıl alsınlar bu konuda yapılmış yasal biz düzenleme var mı? Aslında bununla ilgilide hem sağlık bakanlığın hem aile ve çalışma bakanlığının bir genelgesi var. Şayet Ocak başından beri ya da öncesinde raporunuz varsa, raporunuz devam ediyorsa daha doğrusu bu ilaçları temin etme konusunda bir kolaylık sağlanmış durumda hastaneye gitmeden de raporlu olması durumunda bu ilaçları alabiliyorlar. Tekrar şu noktayı vurgulamakta fayda var ne için aldığınız mesela yüksek doz kortizon tedavi alan zaten yakın takibimizde olması lazım biyolojik tedavi alan hastanın bizimle temas halinde bu ilaçlara devam edip etmeyeceği, ara verilecek mi nasıl ayarlanacak temas halinde olunması lazım ama salazopyrin yıllardır kullanıyor ya da işte uzun zamandır kullanıyor raporu var almasında hiç sıkıntı yok. Düşük doz kortizon alıyor bir enfeksiyon belirtisi yok eczaneden alıp kullanmasında bir sıkıntı yok. Bir aylık dozu eczaneler verebiliyor aynen öyle zorunlu olmadıkça hafif hastalık belirtileri olan hastanın hastaneye başvurmaması lazım bu konuda da mağduriyet olmayacaktır inşallah bu günler geride kalacak geri kaldığı zaman da hastalarımıza kaldığımız yerden en iyi hizmeti verme çabasında noktasında olacağız. Bunu bilmelerinde de fayda var. Klinik olarak aktif, oturmuş bir tedavi planı olan bir hasta var hastaneye gelemiyor ya da gelmek istemiyor şu 1 aylık süreç içerisinde eczaneden ilacını alabilir yasal düzenleme buna müsait.
Bir de kronik hastalığı olup idari izin kullanmakta olan hastalar var bizim hastalıklarımız bu gruba giriyor mu? Aslında evet eğer immün sistemi baskılayan bir ilaç alıyorsanız yüksek doz kortizon kullanıyorsa bir hasta üst düzey bir biyolojik kullanıyorsa en önemli nokta yaşı, ikinci beraberinde ek hastalığı olabilir. Örneğin hastanın ankilozan spondilit var beraberinde böbrek hastalığı ya da kalp hastalığı var bu çok önemli o zaman hakikaten idari izinli sayılma konusunda burada bir görüş belirtmemiz lazım ailsel akdeniz ateşi var kolşisin kullanıyor bağ dokusu hastalığı var hidroksiklorokin kullanıyor sadece ya da Behçet hastası var sadece ağız yaraları var bu konuda idari izinli sayılması gerektiren bir durum değil. Hasta hasta hastalık hastalık ayırt edip hastalığında organ ya da sistem tutulumu olup olmadığına göre hekimle temas kurarak değerlendirmesinde fayda var.
Hem FMF, hem Behçet hem de romatoid artrit hastası bu gruba girmez. Romatoid artritin çoğu girer aslında romatoid artrit belki ama FMF ve Behçet gibi hafif bulguları olan hastalarda komorbid dediğimiz hastalığı yoksa biraz da doktorun karar vermesi doğru olacak. Xeljanz’ın şöyle bir farkı var çok kısa etkili yani enfeksiyon şüphesi olduğunda kestiğinizde vücutta kalmıyor çok kısa bir zaman içerisinde ama bizim bazı ilaçlarımız aylarca vücutta kalıyor yani o yüzden tercih açısından da oralarda da dikkatli olmakta fayda var. Her hastayı birebir değerlendirme her hastanın hastalığının ve ilaçlarının kendine özgü olduğunu düşünmek önemli. Kendi doktorlarıyla irtibata geçmek primer öncelik olması devam edip etmemek konusunda kararı ulaşabiliyorlarsa konuşmaları gereklidir diye düşünüyorum.
