Romatoid artrit hastası ameliyat olurken nelere dikkat etmelidir?

Acil durumlar dışında, ameliyatların belirli bir hazırlık döneminden sonra yapılması gerekir. Tüm hastaların ameliyat öncesinde değerlendirilmesi ve yapılacak hazırlıklarla hem ameliyat sırasındaki, hem de ameliyat sonrası dönemde ortaya çıkabilecek yara iyileşmesinde gecikme, enfeksiyon, toplar damar pıhtılaşması ve akciğere pıhtı atması gibi risklerin azaltılması gerekir. Bu incelemelerde, romatoid artrit hastasının eklem bulgularının aktif dönemde olup olmadığı, hangi ilaçları aldığı, hastalığa bağlı hareketlerinin ne kadar kısıtlandığı, eklem dışında akciğer, kalp-damar sistemi gibi diğer sistemlerin etkilenip etkilenmediği dikkatle değerlendirilir.

Acil durumlar dışında, ameliyat dönemimde romatoid artrit hastalığı bulgularının aktif durumda olmamasına dikkat edilir. Kısaca kortizon olarak bilinen kortikosteroid türü ilaç kullanan hastalarda, ilacın doz ve süresine bağlı olarak, böbrek üstü bezinde bir baskılanma gelişebilir.

Bunun sonucunda böbrek üstü bezleri vücutta ameliyatın oluşturduğu strese yeteri kadar yanıt veremeyebilir. Kortikosteroid alan hastalar, ameliyatın türüne, dolayısıyla beklenen stresin büyüklüğüne göre değerlendirilir ve eğer ihtiyaçları varsa, ameliyat anından başlayarak kortikosteroid dozu yükseltilir ve ameliyat stresini başarıyla atlatması sağlanır.

Protez gibi enfeksiyon riskinin yüksek olduğu hastalarda, burun içinde, diş köklerinde, parmak aralarında ya da idrar yollarında sessiz enfeksiyonların varlığı araştırılır. Saptanan enfeksiyonlar etkili antibiyotiklerle tedavi edilir. Romatoid artrit tedavisinde kullanılan hem kortikosteroidler, hem de bağışıklığı baskılayıcı ilaçlar enfeksiyon riskini artırabilir.

Artmış enfeksiyon riski ilaçların hepsi için aynı değildir. Hastanın eşlik eden sağlık sorunları ile, tedavide kullanılan ilaçların kesilmesine bağlı hastalık alevlenme riski, enfeksiyon gelişme riski ve yara iyileşme sorunları başta olmak üzere beklenen ameliyat sonrası sorunların görülme olasılığı birlikte değerlendirilir.

Sonuçta verilen karara göre, kullanılan ilacın yarılanma ömrüne göre, ameliyatın birkaç hafta öncesinde bazı ilaçların kesilmesi gerekir. Yara iyileşmesine ait bulgular görüldükten sonra bu ilaçlara yeniden başlanır. Bu dönemde hastalık bulgularının alevlenmemesine gayret edilir. Diz ve kalça protezi ameliyatları başta olmak üzere, ihtiyacı olan hastalarda kan sulandırıcı ilaçlarla pıhtı oluşumunun da önüne geçmek gerekir.

Bu podcast serilerinde romatizmal hastalıklar ile ilgili aklınıza takılan farklı ve güncel soruların cevaplarını bulacaksınız.
Prof. Dr. Timuçin Kaşifoğlu ve Prof. Dr. Mine Özmen "Romatizma Hastalarında Ruhsal Tepkiler & Sorunlar ve Tedavi Yaklaşımları" hakkında sohbet ediyor.
Açık açık romatizma tanıtım