Romatoid artrit tedavisinde kullanılan Tocilizumab kimler için uygundur? Kullanımında ne gibi istenmeyen etkiler olabilir?

Tocilizumab (Actemra), biyolojik tedaviler olarak bilinen yeni nesil ilaçlardan birisidir. Bağışıklık sisteminde hücreler arası iletişimde ve iltihabi reaksiyonun artmasında önemli rolü olan IL-6 isimli molekülü engelleyerek etkisini gösterir. Günümüzde başta romatoid artrit olmak üzere birçok romatolojik hastalığın tedavisinde kullanılmaktadır.

İlaç intravenöz olarak ayda bir uygulanır. Biyolojik ilaçlar genellikle Metotrexat ile birlikte kullanılır, ancak metotrexatı tolere edemeyen hastalarda diğer biyolojik ajanlardan farklı olarak, Tocilizumab tek ilaç olarak da kullanılabilir. Ayrıca Romatoid artritli bir hastada çok yüksek CRP, dirençli anemi veya yüksek trombosit sayıları, IL-6’nın yüksek seviyelerini düşündürebilir ve bu vakalarda Tocilizumab iyi bir seçim olabilir. Klinik ve laboratuar düzelme ilacın uygulanmasından 2-4 hafta sonra başlamaktadır.

Güvenlik profili diğer biyolojik ajanlara benzer. İlacın uygulanmasından sonra, nadiren de olsa ateş, titreme, kızarıklık, kaşıntı gibi değişken şiddette olabilen lokal veya sistemik allerjik yan etkiler görülebilir. Bu tedavi sonrasında en sık görülen yan etki solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Özellikle ülkemizde tüberküloz ayrı bir sorundur. Bu nedenle diğer biyolojik ajanlarda da olduğu gibi, ilaç başlanmadan önce tüberküloz için tarama ve gerekli ise koruyucu tedavi önerilmektedir. Bir başka yan etki, tedavi sonrasında serum lipid düzeylerinde değişiklik olmasıdır. Bu nedenle tedavi esnasındaki rutin kontrollerde kolesterol düzeyleri de ölçülmeli ve gerektiğinde diyet veya kolesterol düşürücü ilaçlarla müdahale edilmelidir.

Bunların dışında tedavi esnasında nötrofil ve platelet sayısında azalma, karaciğer enzimlerinde yükselme görülebilir. Bu durumlarda ilaç dozlarının azaltılması veya ilacın kesilmesi gerekebilir. İlacın, diğer bir önemli yan etkisi de nadiren görülen barsak perforasyonu yani delinmesidir. Bu nedenle karın ağrısı veya kanlı dışkılama olması durumunda derhal doktora bilgi verilmelidir.

Bu podcast serilerinde romatizmal hastalıklar ile ilgili aklınıza takılan farklı ve güncel soruların cevaplarını bulacaksınız.
Prof. Dr. Timuçin Kaşifoğlu ve Prof. Dr. Mine Özmen "Romatizma Hastalarında Ruhsal Tepkiler & Sorunlar ve Tedavi Yaklaşımları" hakkında sohbet ediyor.
Açık açık romatizma tanıtım